Lenfoma, bağışıklık sisteminin önemli bir parçası olan lenfatik sistemde gelişen bir kanser türü. Lenfatik sistem; lenf düğümleri, dalak, kemik iliği ve lenf damarlarından oluşur. Bu sistem vücudu enfeksiyonlara karşı korur. Lenfoma, bu yapıdaki lenfosit adı verilen beyaz kan hücrelerinin kontrolsüz şekilde çoğalması sonucu ortaya çıkar.
Lenfoma Türleri
Lenfoma temelde iki ana grupta incelenir:
- Hodgkin Lenfoma (HL)
- Belirli bir anormal hücre tipi olan Reed-Sternberg hücreleri ile tanımlanır.
- Genellikle genç yetişkinlerde görülür.
- Erken teşhis edildiğinde tedavi şansı yüksektir.
- Non-Hodgkin Lenfoma (NHL)
- Daha yaygın olan lenfoma türü.
- Birçok alt tipi vardır; bazıları yavaş ilerlerken bazıları daha agresif seyredebilir.
- Her yaş grubunda görülebilir.
Lenfoma Belirtileri
Lenfoma belirtileri kişiden kişiye değişebilir. En sık görülen belirtiler şunlardır:
- Boyun, koltuk altı veya kasıkta ağrısız lenf bezi şişliği
- Uzun süreli yorgunluk ve halsizlik
- Nedeni açıklanamayan ateş
- Gece terlemeleri
- Kilo kaybı
- İştahsızlık
- Kaşıntı veya ciltte döküntü
- Sık enfeksiyon geçirme
Bu belirtiler başka hastalıklarda da görülebilir, ancak uzun süre devam ederse mutlaka doktora başvurmak gerekir.
Risk Faktörleri
- Bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıklar
- Genetik yatkınlık
- Bazı viral enfeksiyonlar (örneğin EBV – Epstein-Barr virüsü)
- İleri yaş
- Radyasyon veya bazı kimyasallara uzun süre maruz kalma
Teşhis Yöntemleri
Lenfoma şüphesi olan kişide çeşitli testler uygulanır:
- Fizik muayene ve lenf bezi kontrolü
- Kan testleri
- Görüntüleme yöntemleri (BT, PET-CT, MR)
- Lenf nodu biyopsisi (kesin teşhis için şarttır)
- Kemik iliği biyopsisi (yayılım durumunu görmek için)
Tedavi Seçenekleri
Tedavi, lenfomanın türüne, evresine ve hastanın genel sağlık durumuna göre planlanır.
- Kemoterapi: İlaçlarla kanserli hücrelerin yok edilmesi.
- Radyoterapi: Işın tedavisiyle belirli bölgedeki hücrelerin yok edilmesi.
- İmmünoterapi: Bağışıklık sistemini güçlendiren tedaviler.
- Hedefe Yönelik Tedavi: Sadece kanser hücrelerine etki eden ilaçlar.
- Kemik İliği/Nakil: İleri vakalarda uygulanan yöntem.
Lenfoma, erken teşhis edildiğinde başarıyla tedavi edilebilen kanser türlerinden biridir. Belirtiler genellikle fark edilebilir nitelikte olduğu için, şüpheli durumlarda vakit kaybetmeden bir hematoloji veya onkoloji uzmanına başvurmak büyük önem taşır.
