“Literate”, İngilizce’de en basit haliyle “okur-yazar” demektir. Yani, okuyup yazabilen kişi için kullanılan bir sıfat. Bunun yanı sıra, kelimenin mecazi ve uzmanlık alanına göre değişen başka anlamları da vardır.
Başlıca Anlamları:
- Okuma yazma bilen (ör. “She is literate.” – O okur-yazardır.)
- Belirli bir konuda bilgili veya kültürlü kişi (ör. “He is computer literate.” – O, bilgisayar konusunda bilgili/uzmandır.)
- Edebi kültüre sahip olan (ör. “She is a literate person.” – O, edebi yönden kültürlü bir kişidir.)
Literate Kullanım Alanları
“Literate” sözcüğü tek başına kullanıldığında genel olarak “okuma yazma bilme”yi ifade etse de, önüne getirilen alan adıyla birlikte o konuda yetkinlik veya bilgi sahibi olmayı belirtir.
En Yaygın Kullanım Örnekleri:
- Computer literate: Bilgisayar okur-yazarı, bilgisayar kullanabilen kişi
- Media literate: Medya okuryazarı, medyayı doğru analiz edebilen kişi
- Financial literate: Finansal okuryazarı, para ve ekonomi konusunda bilinçli kişi
- Culturally literate: Kültürel açıdan donanımlı, farklı kültürlere hâkim kişi
Literate ve Literacy Arasındaki Fark
Çoğu zaman karıştırılan bir diğer kavram da **“literacy”**dir.
- Literate → sıfat: “okur-yazar” veya “bilgili kişi”
- Literacy → isim: “okuryazarlık” ya da “bir alanda bilgi sahibi olma durumu”
Örneğin, “digital literacy” dijital okuryazarlık anlamına gelirken, “digitally literate” dijital alanda bilgili kişi demek.
Günlük Hayattan Örnek Cümleler
- “More people are literate today than ever before.”
(Bugün her zamankinden daha fazla insan okuma yazma biliyor.)
- “You need to be computer literate for this job.”
(Bu iş için bilgisayar bilginizin olması gerekiyor.)
- “He is highly literate in world literature.”
(O, dünya edebiyatında oldukça donanımlıdır.)
“Literate” kelimesi, yalnızca okuma-yazma bilmek anlamına gelmez; aynı zamanda belirli bir alanda bilgi sahibi, kültürlü veya uzman olmayı da ifade eder. Günümüz dünyasında dijital, finansal ve medya okuryazarlığı gibi kavramlar sıkça kullanıldığından, “literate” kelimesini doğru anlamak hem dil öğreniminde hem de profesyonel yaşamda büyük önem taşır.
