Meşruhat, Arapça kökenli bir kelimedir ve “şerh” (açıklama) kelimesinden türemiştir. Türkçede “açıklama, izahat, gerekçe” anlamına gelir. Özellikle resmî yazışmalarda, dilekçelerde, belgelerde veya hukuk dilinde, verilen karar ya da yapılan işlem hakkında detaylı bilgi ve açıklama sunmak için kullanılır.
Günlük hayatta çok sık kullanılmasa da, bürokratik ve idari yazışmalarda yer alan “meşruhatlı” ibaresi, konunun ayrıntılı olarak açıklanması gerektiğini ifade eder.
Meşruhat Kelimesinin Kullanım Alanları
- Resmî Yazışmalarda
Bir yazı veya dilekçeye eklenen gerekçe bölümüne “meşruhat” denir.
Örnek: “Talebimin reddine ilişkin meşruhat aşağıdadır.” - Hukuk ve Yargı Süreçlerinde
Mahkeme kararlarında, verilen hükmün nedenlerini anlatan bölümler “meşruhat” olarak adlandırılır.
Örnek: “Karar meşruhatında, davacının taleplerinin hangi sebeplerle reddedildiği açıklanmıştır.” - İdari İşlemlerde
Bir izin, onay veya belge düzenlenirken yapılan işlem nedenini belirtmek amacıyla kullanılır.
Örnek: “Pasaportum meşruhatlı olarak verilmiştir.” (Burada pasaport üzerine bir açıklama veya özel durum notu eklenmiştir.)
Meşruhatlı İfade Nedir?
“Meşruhatlı” ifadesi, bir belge veya yazı üzerine ayrıntılı açıklama eklenmiş anlamına gelir. Örneğin, öğrenci pasaportlarında “meşruhat” bölümüne “Öğrencidir” ibaresi yazılabilir. Bu, belgenin belirli bir gerekçeye dayandığını gösterir.
Örnek Cümleler
- “Dilekçemde talebimin gerekçelerini meşruhat olarak sundum.”
- “Verilen ruhsatta kullanım amacı meşruhatlı şekilde belirtilmiş.”
- “Mahkeme kararı, geniş bir meşruhat ile desteklenmiş.”
Meşruhat, yapılan bir işlemin veya alınan kararın nedenini, gerekçesini ve detaylarını yazılı olarak açıklamak demektir. Özellikle resmî belgelerde, hukuki metinlerde ve bürokratik yazışmalarda karşımıza çıkar.
