"Nanemolla" kelimesi, Türkçe’de eskiden beri kullanılan, anlam bakımından ilgi çekici bir ifade. Bu terim, bir kişinin fiziksel ya da ruhsal olarak zayıf, kırılgan, hassas veya nazlı bir yapıya sahip olduğunu anlatmak için kullanılmakta. Aynı zamanda, küçük şeylerden kolayca etkilenme, çabuk hastalanma ya da zorluklara dayanma gücünün düşük olması durumunu ifade eder.
Kelimenin Kökeni
"Nanemolla" kelimesi, iki ayrı unsurdan oluşur:
"Nane": Türkçe’de hem bitki olarak bilinen nane anlamına gelir hem de eski Türkçe’de “nazlı, narin” anlamında kullanılmış. Nane bitkisinin hassas yapısı ve kolayca zarar görebilmesi bu anlamla ilişkilendirilmiş.
"Molla": Genellikle dinî bilgisi yüksek kişiler için kullanılan bu kelime, Anadolu’da "nazlı, kendi hâlinde biri" anlamında mecazî olarak da kullanılmış.
Bu iki kelimenin birleşimiyle "nanemolla" ifadesi türetilmiş, narin ve kırılgan yapıya sahip bir kişiyi tanımlayan bir deyim hâline gelmiştir.
Nanemolla’nın Kullanımı
Kelime, genellikle hafif alaycı bir tonda kullanılır. Bir kişinin fiziksel ya da psikolojik olarak dayanıklı olmadığını veya fazla naz yaptığını ifade etmek için esprili bir şekilde söylenir. Örneğin:
- "Aman, sen de pek nanemolla birisin!" (Çabuk yoruluyorsun ya da hemen etkileniyorsun anlamında.)
- "Şu nanemolla hallerini bırak da biraz mücadele et."
Halk Kültüründeki Yeri
"Nanemolla" kelimesi, halk arasında günlük konuşmalarda sıkça yer bulmuş ve daha çok bir kişiyi nazikçe eleştirme ya da ona şefkat gösterme amacıyla kullanılmış. Aynı zamanda mizahi sohbetlerde de bu terime sıkça rastlanır.
Modern Kullanımı
Günümüzde "nanemolla" kelimesi eskiye nazaran daha az kullanılmakla birlikte, Türkçe’nin renkli deyimlerinden biri olarak değerini korumakta. Özellikle edebî metinlerde ve nostaljik bir hava yaratmak isteyen yazarlar tarafından tercih edilmekte. "Nanemolla" kelimesi Türkçe'nin zenginliği içinde nazlı, hassas ve kırılgan bir kişiliği ifade eden sevimli bir terim. Bu kelimenin kökenini ve anlamını bilmek, kültürel mirasımızın dil yoluyla nasıl yansıdığını anlamamıza yardımcı olur.
