Nihavend, Türk sanat müziği ve Türk halk müziğinde yaygın olarak kullanılan bir makamdır. Aynı zamanda klasik Osmanlı müziği repertuvarında da önemli bir yere sahip. Duygusal, zarif ve Batı müziğine yakın bir tınıya sahip olması nedeniyle çok sayıda bestede tercih edilmiş.
Müzikal Özellikleri
Nihavend makamı, batı müziğindeki minör (küçük) diziye en çok benzeyen Türk makamıdır. Bu özelliği sayesinde hem doğu hem batı müziğiyle uyumlu bir yapı sergiler. Çıkıcı ve inici bir seyir gösterir.
Dizisi şu şekilde tanımlanabilir:
Rast perdesi (do) üzerine kurulur ve dizisi, Rast - Dügâh - Segâh - Çargâh - Neva - Hüseynî - Evc - Gerdaniye şeklindedir.
Bu dizide yer alan Segâh (do#) perdesi dışında, diğer perdeler batı müziğindeki doğal minör dizisiyle aynı. Bu da makamı Batı kulaklarına daha tanıdık kılar.
Duygusal Etkisi
Nihavend makamı, romantik, hüzünlü ama aynı zamanda umutlu bir ruh halini yansıtır. Bu nedenle genellikle aşk, özlem ve içsel duygular üzerine yazılmış eserlerde kullanılır. Neşeyle hüznü aynı anda barındırması, onu özel ve çok yönlü kılar.
Kullanım Alanları
- Klasik Türk müziği bestelerinde sıkça kullanılır.
- Türk halk müziği eserlerinde de rastlanabilir.
- Türk tangoları, şarkılar ve bazı marşlar da Nihavend makamında bestelenmiş.
- Ayrıca modern Türk müziğinde de etkileri görülür.
Nihavend Makamında Bestelenmiş Bazı Ünlü Eserler
- “Kalbimdeki Denizsin Sen”
- “Elbet Bir Gün Buluşacağız”
- “Rindlerin Akşamı”
- “İnleyen Nağmeler”
Nihavend makamı, hem duygusal derinliği hem de melodik yakınlığı sayesinde Türk müzik tarihinde önemli bir yere sahip. Batı müziğine benzerliği sayesinde evrensel bir dil yakalayan Nihavend, geçmişten günümüze sevilen ve sıklıkla kullanılan bir makam olmayı sürdürmekte.
